در تامین امنیت شبکه از محصولات مختلفی نظیر فایروال، Unified Threat Management یا به اختصار UTM و Next Generation Firewall یا به اختصار NGFW استفاده می‌­شود. این محصولات ترافیک شبکه را کنترل نموده و به عنوان یک محافظ در برابر حملات سایبری عمل می‌کنند. در این مطلب ابتدا به معرفی هر یک از این محصولات پرداخته، قابلیت‌های هر کدام را بررسی کرده و سپس به مقایسه کارایی و عملکرد این محصولات با یکدیگر پرداخته‌ایم. در انتها معیارهای مناسب برای خرید هر کدام از این محصولات با توجه به نیاز سازمان، شرح داده خواهد شد.

دیوار آتش یا Firewall چیست

 فایروال محصولی سخت‌­­­افزاری یا نرم‌­افزاری است که در مرز شبکه داخلی و خارجی قرار گرفته و منابع درون شبکه را از دسترسی غیر مجاز خارجی محافظت می کند. فایروال  مانند یک دیوارمحافظ است که دریچه‌هایی برای عبور داده‌های مجاز دارد، اما این دریچه‌ها در مقابل داده‌های غیرمجاز بسته مانده و از شبکه در مقابل دسترسی‌های مخرب محافظت می‌کند. فایروال ترافیک ورودی و خروجی شبکه را بر پایه مجموعه‌­ای از قوانین کنترل می­‌کند که این قوانین توسط ادمین شبکه، یا با استفاده از قوانین پیش‌فرض فایروال تعریف شده‌اند. این کنترل  تنها درخواست­‌های منطبق بر سیاست‌های امنیتی تعریف شده که بر اساس پورت یا پروتکل خاص هستند، را مجاز دانسته و مابقی درخواست­‌ها را غیر مجاز تلقی کرده و از ورود آنها جلوگیری می‌کند.

از وظایف دیگر فایروال می‌توان به موارد زیراشاره کرد:

• محافظت از منابع
• تایید اعتبار دسترسی
• مدیریت و کنترل ترافیک شبکه
• ذخیره رویدادها و گزارش آن‌ها
• عمل نمودن به عنوان یک واسطه

اگرچه با پیشرفت محصولات امنیتی شبکه، امروزه دیگر محصولی به نام فایروال وجود ندارد و از فایروال به عنوان یک نقش در تجهیزات امنیتی از جمله UTM  و فایروال نسل بعدی یا NGFW استفاده می‌­شود.

مدیریت یکپارچه تهدیدات یا Unified Threat Management

سامانه مدیریت یکپارچه تهدیدات یا UTM محصولی متشکل از نقش­های امنیتی متفاوت است که در ابتدا برای تامین نیاز امنیتی سازما‌ن‌های کوچک تولید شدند. اگرچه به مرور زمان و با رشد بازار UTM علاوه بر شرکت های کوچک و متوسط، برخی شرکت‌های بزرگ نیز از این راهکار استفاده می‌کنند. محصول UTM عموما به صورت سخت‌­افزاری ارائه شده و به عنوان تجهیزات لبه یا Edge در بخش Internet Zone کاربرد دارد و بر مدیریت یکپارچه، سهولت پیکربندی و گزارش‌­گیری متمرکز است.

از مزیت‌های اصلی UTM میتوان به کاهش تعداد تجهیزات مورد استفاده در شبکه اشاره کرد که به کاهش هزینه نگهداری، به‌روزرسانی، پشتیبانی و نیروی انسانی لازم برای مدیریت هر کدام از آنها منتهی می‌شود. همچنین استفاده از UTM در مقایسه با قراردادن چندین تجهیز امنیتی مختلف کنار هم مدیریت آسان‌تر و مطمئن‌تری را به همراه دارد.

به‌طور خلاصه، استفاده از UTM در شبکه، مزایای زیر را به همراه دارد:

• کاهش تجهیزات امنیتی شبکه
• نگهداری و به روزرسانی ساده‌تر
• مدیریت متمرکز
• کاهش زمان و هزینه عیب‌یابی
• نصب و راه‌اندازی سریع

برخی از نقش­های تشکیل‌دهنده UTM عبارتند از:

• Firewall
• IPS
• IDS
• App Control
• VPN Concentrator
• Anti-Virus
• Email Security
• Antispam
• Content/Web Filtering
• DLP

دیوار آتش نسل بعدی یا Next Generation Firewall چیست

فایروال نسل بعدی محصولی سخت‌افزاری یا نرم‌افزاری است که می­‌تواند حملات پیچیده را مدیریت کند. NGFW علاوه بر دارا بودن پارامترهای Firewallهای سنتی در کنترل ترافیک شبکه، امکان کنترل ترافیک بر اساس نوع برنامه کاربردی، محتوا و کاربر را فراهم می‌­نماید.

NGFW مدیریت بسیار مناسبی بر روی امنیت و پهنای باند عبوری از خود داشته و به دلیل داشتن هوشمندی بالا، واکاوی داده‌های عبوری با دقت زیادی انجام می‌گیرد. معمولاً از NGFW در شبکه‌­های بزرگ و محیط‌­های Enterprise استفاده شده و نسبت به UTM از نقش‌­های امنیتی کمتری برخوردار است که از این رو بیشتر در Data Center کاربرد دارد.

برخی از مزایای NGFW عبارتند از:

• قابلیت‌های امنیتی در سطح لایه برنامه مانند IPS/IDS: این قابلیت‌ها به بهبود فیلترینگ محتوای Packetها کمک کرده و تهدیدات و حملات هوشمند مبتنی بر رفتار کاربر را شناسایی می‌کنند.
• دسترسی و مدیریت ساده از طریق یک کنسول: بر خلاف فایروال‌های سنتی که باید بصورت دستی تنظیم و مدیریت می‌شدند، این فایروال‌ها از طریق یک کنسول واحد به راحتی قابل پیکربندی و مدیریت هستند.
• محافظت چندلایه: فایروال‌های سنتی تنها از طریق پورت‌ها، یعنی فقط یک لایه امکان مسدود کردن دسترسی را فراهم می‌کنند در حالی‌که یک NGFW با بررسی ترافیک از لایه ۲ تا لایه ۷، با درک دقیقی از ماهیت انتقال داده، محافظتی چند لایه را ارائه می‌کند.
• زیرساخت ساده: با پیشرفت روزافزون تهدیدات، نیاز به دستگاه‌ها متعدد برای جلوگیری از حملات نیز افزایش پیدا می‌کند. اما با استفاده از NGFW به راحتی می‌توان پروتکل‌های امنیتی رو به‌روزرسانی و مدیریت کرد که این امر باعث صرفه‌جویی در هزینه و زمان خواهد شد.

از نقش‌های موجود در NGFW نیز، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:

• Firewall
• IPS
• App Control
• VPN Concentrator

راهکارهای UTM و NGFW چه تفاوتی با هم دارند

امروزه در تکنولوژی محصولات NGFW و  UTM هم‌پوشانی زیادی وجود دارد و این موجب شده تا بسیاری از متخصصان فناوری، این دو واژه را به صورت متقابل استفاده کنند. اما همانگونه که در شکل زیر آورده شده است، اختلافات کلیدی بین UTM و NGFW، بیشتر مربوط به کیفیت ویژگی‌ها، سطح ارایه خدمات و سرویس‌ها در راستای رفع نیازهای امنیتی است.

محصول UTM با هدف سهولت در نصب، راه‌اندازی و مدیریت مداوم بر مبنای نقش‌­های امنیتی یکپارچه و اعمال سیاست‌­های امنیتی حداقلی برای شبکه‌­های SMB  توسعه داده شده، در حالی که توسعه NGFW با هدف تاکید عملکردی بیشتر بر روی بازرسی دقیق بسته‌­ها و سفارشی نمودن سیاست­‌های امنیتی در ترافیک‌­های بالا برای شبکه‌­های Enterprise انجام شده است. لذا شرکت­‌های مختلف در تلاش هستند تا همزمان قابلیت­‌های UTM و NGFW را بر اساس بزرگی سازمان و میزان ترافیک شبکه به مشتریان خود ارائه نمایند. از این رو یک UTM می­تواند شامل NGFW باشد. امروزه از دیدگاه عملی عملکرد UTM و NGFW یکسان است ولی اغلب محصولات مناسب برای شبکه های کوچک تا متوسط (زیر ۱۰۰۰ کاربر) تحت عنوان UTM و محصولات باکارایی بسیار بالا و مناسب برای مصارف مراکز داده و شبکه­‌های بزرگ تحت عنوان NGFW ارایه می‌شوند.

عمده قابلیت‌­های معمول درNGFW  عبارتند از:

• مدیریت برنامه‌های کاربردی صرف نظر از پورت و پروتکل
• پایش و واکاوی ترافیک­های رمز شده SSL و SSH
• کنترل مبتنی بر Policy
• مدیریت کاربران مبتنی بر دایرکتوری سرویس­‌ها
• محافظت در برابر طیف وسیعی از تهدیدات از جمله تهدیدات Application Layer
• پیشگیری از نفوذ در شبکه

شایان ذکر است قابلیت­‌های زیر به صورت مشترک بر روی NGFWها و UTMها پشتیبانی می‌­شوند.

• انواع NAT و VPNها
• قابلیت IPS/IDS و AV
• قابلیت Application Level Awareness
• قابلیت Traffic Filtering و قابلیت Bandwidth Management
• قابلیت Reputation و Identity Services

در قسمت بعدی به معیارهای مناسب، برای خرید هر کدام از محصولات خواهیم پرداخت.